Parasympatisch… Para wat?

“Je staat ’s ochtends vroeg op en begint aan de dag waarin je van plan bent in actie te komen. Of het nu dagelijkse bezigheden en/of doelen zijn die je voor elkaar wilt krijgen, je zult voldoende energie moeten hebben om je activiteit(en) te kunnen ondernemen. Hoe zorg je ervoor dat je voldoende energie hebt? Op de eerste plaats vooral door een goede nachtrust! Tijdens je slaap werkt je lichaam namelijk hard om je energie-tanker aan te vullen met nieuwe energie. Echter als je ‘s nachts bijvoorbeeld ‘slecht’ slaapt doordat je ligt te piekeren of je krijgt het werk niet uit je hoofd gezet, dan worden je energie reserves te weinig aangevuld. Gebeurt dat een enkele keer, dan kan je lichaam dit wel opvangen met reserves uit haar energie-tanker. Echter gebeurt dit te vaak, dan raken deze reserves ook steeds verder op”

Dat resulteert in minder energie overdag én het kost je dan steeds meer moeite om je ‘ding te kunnen doen’. Het vraagt meer van je, waaronder mentale kracht zoals doorzettingsvermogen en wilskracht. Nu is het helemaal niet erg om met wat extra mentaliteit zaken voor elkaar te krijgen… Maar zou je te lang met voornamelijk je mentaliteit bergen willen verzetten én daarbij je lichaam onvoldoende ‘opladen’, dan raakt het  lichaam op een gegeven moment uitgeput… met als gevolg dat ook je mentale veerkracht bezwijkt…

Hoe werkt dit nu eigenlijk?

Misschien herinner je je nog wel van je vroegere biologieles dat ons lichaam bestaat uit één centraal zenuwstelsel. Het centrale zenuwstelsel is opgebouwd uit het autonome gedeelte  (dit reguleert een groot aantal onbewuste functies) en het perifere zenuwstelsel (hoofd, romp, zenuwen en ledematen). Het autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympathische (= actie) en het parasympatisch  (= rust) gedeelte. En in dit parasympatisch gedeelte ligt de sleutel voor het aanvullen van onze energie-tanker!

Het sympatisch zenuwstelsel (= actie) kun je vergelijken met het gaspedaal. ’s Ochtends bij het wakker worden druk je je gaspedaal in: opstaan, tanden poetsen, kleren aantrekken, ontbijten, naar je werk enzovoort. Wil je iets realiseren dan moet het sympatisch zenuwstelsel actief kunnen functioneren. Dan wordt het gaspedaal goed ingedrukt zodat je dat wat je voor ogen hebt ook daadwerkelijk kunt realiseren. Het gaspedaal is dan ook belangrijk om je te helpen met je productiviteit, activiteit en prestatie. Het gaspedaal is weliswaar een grote energieverbruiker, maar zorgt dat je dingen voor mekaar krijgt.

Het gaspedaal is een grote energieverbruiker maar zorgt er ook voor dat je dingen voor elkaar krijgt

De meeste mensen weten heel goed hoe zijn / haar gaspedaal bediend moet worden, echter hoe frequenter en intenser je het gaspedaal indrukt, hoe meer je ook de rem dient te gebruiken. De rem van het autonome zenuwstelsel is het parasympatische zenuwstelsel (= rust). Laat dit parasympatisch gedeelte in onze Westerse maatschappij nou net ondergewaardeerd worden. We zitten liever in de 6de versnelling… Echter frequent terugschakelen naar de rust-modus is ontzettend belangrijk voor het goed in balans houden van jouw stress-mechanisme. Trap jij weleens op de rem? Even tijd voor jezelf? Bewust de rust opzoeken? De natuur ingaan? NEE zeggen en je grenzen aangeven?

Wie hard werkt, moet hard uitrusten

Als inspanning het gaspedaal is, is ontspanning de rem. De rem is een energieleverancier en zorgt dat je herstelt van de geleverde inspanning. Zonder rem heb je op den duur ook geen werkzaam gaspedaal meer.

Als het sympatisch en parasympatisch systeem (actie en rust) elkaar voortdurend afwisselen houden ze elkaar in evenwicht: je energiereserves krijgen de kans om voldoende aangevuld te worden gedurende de rustperiodes, waardoor je voldoende energie hebt tijdens de actie-periodes.  Bij sommige mensen doet de rem het echter minder goed (van nature of door een overmaat aan stressvolle omstandigheden). Hierdoor krijgt je lichaam minder de kans om goed te herstellen en dat maakt je kwetsbaarder voor stressvolle situaties, vermoeidheid en zowel fysieke als mentale klachten.

Tijd voor jezelf, bewuste ontspanning en een goede nachtrust staat gelijk aan 'op de rem trappen'. De kwaliteit van je slaap bepaalt voor het grootste gedeelte hoe goed je rem wordt ingedrukt, dat je lichaam de energievoorraden aanvult en stimuleert de herstelwerkzaamheden in de cellen en weefsels. Naast een goede nachtrust en ontspanningsmomenten zijn er nog een aantal andere mogelijkheden en technieken die enorm bijdragen aan goed je rem benutten én het herstellen van ons stressmechanisme, zodat je lichaam duurzaam oplaadt.

De batterij van mijn telefoon laad ik iedere avond op, maar die van mijzelf wil ik nog wel eens vergeten

In de BodyMind Life Coaching trajecten begeleiden we je naar duurzaam herstel en persoonlijke groei. We leren je hoe je op een effectieve manier je rem kan toepassen in je dagelijkse leven. Dat is een belangrijk onderdeel in onze aanpak wat leidt naar nog meer persoonlijke effectiviteit en innerlijke rust.